vrijmetselarij in België in cijfers: aanvulling

De Standaard is afgelopen zaterdag 28 januari begonnen met een reeks getiteld Het Geheim van de Loge. Vandaag verscheen een artikel over vrouwen en vrijmetselarij, morgen over Vlaams-nationalisme, waar de focus vooral op Siegfried Bracke zal liggen. Ondergetekende viel zaterdagochtend haast in zwijm in de krantenwinkel toen hij zag dat hij de kop van de dag had veroorzaakt. Toegeven: de aangroei van het aantal vrijmetselaars in België is de afgelopen jaren inderdaad opvallend te noemen. Vergelijk dit eens met de langzame groei van de Belgische loges tussen 1950 en 1990, of met de 6.000 aanvragen die de Franse GLNF alleen al (naar eigen zeggen) jaarlijks te verwerken krijgt. 

Ik wil graag een paar kanttekeningen plaatsen. De cijfers weergegeven in De Standaard onthullen geen geheim: ik heb hierover al enkele posts geleden bericht. De cijfers van 2006 komen uit een werkstuk; deze van 2008 plaatste ik eerder al in Vrijmetselarij van de Essentie-reeks en werden recent ook in mijn Belgische Politiek voor Dummies vermeld. De cijfers in Vrijmetselarij voor Dummies uit 2007 bevinden zich daar tussen in. De meest recente aantallen werden in oktober 2011 in een extra nummer van Le Vif/L'Express weergeven. Dit nummer, het 'Abecedarium' van de vrijmetselarij, werd mede door Jiri Pragman van de weblog hiram.be opgesteld, op basis van cijfergevens van het Grootoosten van België. Ik heb mijn cijfers trouwens ook altijd uit die bron gehaald. Toch slaagt de werkelijkheid er soms in om nog sneller te veranderen.  Lithos Confederatie van Loges was al de snelst groeiende koepel. In Vrijmetselarij voor Dummies verwees ik er maar vluchtig naar met de mededeling dat er minder dan 10 loges waren met slechts een klein aantal broeders en zusters. Lithos was toen nog vrij nieuw, slechts opgericht in 2006. Vandaag liggen de kaarten duidelijk anders. Lithos is een niet te onderschatten koepel geworden die, als we de bronnen mogen geloven, bijna met de GOB-werkplaats Bevrijding uit Gent, werd uitgebreid. De mannenloge Bevrijding heeft immers een dikke week geleden 2 vrouwen ingewijd: in de Lakensestraat vinden ze dat niet echt om te lachen. Toch kiest Bevrijding op dit ogenblik ervoor toch nog onder het GOB te blijven, maar wie weet wat de nabije toekomst zal brengen.

Dit gezegd zijnde telt Lithos in januari 2012 18 werkplaatsen met een totaal van meer dan 500 leden. Toenadering tussen Lithos en de vier andere irreguliere koepels neemt toe, hoewel er nog geen officieel vriendschapsverdrag is afgesloten. Wel behoort Lithos sinds mei 2011 tot CLIPSAS - Centre de Liaison et d'Information des Puissances maçonniques signitaires de l'Appel de Strasbourg, een internationaal samenwerkingsakkoord tussen irreguliere koepels. Bij de oprichting ervan in 1961 was het GOB een van de stichtende leden. Ook de GLB werd in mei vorig jaar lid; de VGLB was dat al sinds 1984. De Belgische Federatie van DH is niet bij CLIPSAS aangesloten. Dat is enigszins ook vrij logisch aangezien alle nationale federaties van gemengde DH-loges onder het gezag van de hoofdzetel in Parijs vallen. 

Met de gecorrigeerde cijfers van Lithos komt het totaal aantal vrijmetselaars vandaag op haast 25.000. Nogmaals: leden van wilde loges (niet onder Lithos), van werkplaatsen van buitenlandse koepels en van loges volgens de ritus van Memphis-Misraïm worden niet meegeteld. 

Dit alles om maar te zeggen dat niet alle eer en krediet aan ondergetekende moet worden toegekend.

Hoe dan ook, het bericht werd onmiddellijk overgenomen door Le Soir, La Libre Belgique, de website van De Morgen en zodoende ook door de andere Persgroep-krant Het Laatste Nieuws. Ik geef toe dat ik die krant nooit lees, daarvoor is de oppervlakkigheid iets te groot. De website is erger. Als je al door de trivialiteiten geworsteld bent in de trend van "Uit een Brits onderzoek blijkt dat..." kom je op de lezersreacties uit. Onvoorstelbaar hoeveel vitriool daar neer wordt geschreven. In veel gevallen worden alle regels van beleefdheid, objectiviteit en spelling en grammatica aan de kant geschoven. Benieuwd dus wat de lezer van hln.be over de logecijfers vindt. Even een bloemlezing:

"Zo worden wij dus geregeerd."

"Toch raar dat de ministers daar tijd voor hebben he."

"Aantal is recht evenredig met het aantal rijken."

"De loge groeit in België parallel met het gesjoemel."

"Bijna alle ministers zijn logemensen."


Aanvulling op de aanvulling:

De officiële cijfers van 2011 waren de volgende:
- Grootoosten van België: 10.193 leden voor 98 werkplaatsen (in maart)
- Droit Humain: 7.059 leden voor 98 werkplaatsen (in juni)
- Grootloge van België: 3.912 leden voor 64 werkplaatsen (in juni)
- Vrouwengrootloge: 1.992 leden voor 44 werkplaatsen (in juni)
- Lithos CL: 445 leden voor 15 werkplaatsen (september)
Dat brengt het totaal op 23.601 leden voor 335 blauwe en irreguliere werkplaatsen. Niet inbegrepen zijn aldus de reguliere werkplaatsen, de autonome loges (die onder geen enkele koepel vallen) en de loges die vanuit buitenlandse koepels worden bestuurd.