Franse presidentskandidaten bij het Grootoosten

Een van de veelgehoorde argumenten tegen de vrijmetselarij is de schijnbare verwevenheid - of op zijn minst: het netwerk - tussen loge en politiek. We kunnen ze allemaal opnoemen, de vrijmetselaars die politiek mandaat uitoefenen, gaande van een premier van PS-signatuur, een eurocommissaris die ooit minister van Buitenlandse Zaken was en een Gentse N-VA'er die tot voor een paar jaar op de VRT-nieuwsdienst werkte. En zo kunnen we nog even voortgaan. Tussen haakjes: Guy Verhofstadt, Frank Vandenbroucke en Herman De Croo - ook niet de minste namen - zijn geen vrijmetselaars. 

Zowel in de reguliere als irreguliere vrijmetselarij geldt de regel dat tijdens de zittingen niet over politiek of religie mag worden gesproken. Een bouwstuk in de loge kan dus over vanalles en nog wat gaan, maar niet over die twee thema's: dan zou je als spreker stelling innemen die je, gewild of ongewild, gaat moeten verdedigen bij je toehoorders. En dat is precies niet de bedoeling van zo een bouwstuk. Maar dit neemt niet weg dat een werkplaats over een uitgesproken signatuur kan beschikken. Sommigen zou je gerust rechts-liberaal kunnen noemen, anderen deïstisch, en nog anderen zien het hoogste heil in het correct uitrollen van het logetableau aan het begin van de bijeenkomst. In de Franse vrijmetselarij liggen de kaarten ietwat anders. Twee dingen vallen daar op: ten eerste zijn er zowat 30 obediënties voor een 160.000 vrijmetselaars. Ter vergelijk: in België zijn er 6 voor 24.000. De grootste koepel van blauwe loges is het Grootoosten van Frankrijk met 50.000, op papier exclusief mannelijke, leden (men wil nogal van deze regel afwijken). Het GODF wordt op de voet gevolgd door de in opspraak gekomen Grande Loge nationale française, die enkele maanden geleden door verschillende buitenlandse koepels - waaronder UGLE - haar regulariteit werd ontnomen. Tussen GODF en GLNF bestaat er de nodige concurrentie of zelfs rivaliteit over wie van beiden nu de echte ware vertegenwoordiger is van de vrijmetselarij in de Republiek. Want als er een ding is waar zowat alle Franse koepels het over eens zijn dan is het wel over de waarden van de Franse Republiek. Je kan dat in veel facetten zien: zo hebben de loges vaak een maçonnieke Marianne. Dat is min of meer dezelfde vrouwenbuste die je in ieder Frans gemeentehuis ziet, maar dan gedrapeerd met een maçonniek borstlint. Met regelmaat gaan de Grootmeesters van de grootste irreguliere koepels op audiëntie bij de Franse president. Tot dusver viel deze van de GLNF buiten de boot, kennelijk tot groot ongenoegen van Grootmeester François Stifani.  

Naar aanleiding van de naderende presidentsverkiezingen organiseert het GODF een reeks van blanke zittingen waar de verschillende kandidaten hun visie op de Republiek, en het ambt dat zij wensen te vervullen, mogen uiteenzetten. Echt vernieuwend is dit niet want in het verleden gingen de tempeldeuren al open voor zowel Nicolas Sarkozy, Jacques Chirac als Ségolène Royale en Lionel Jospin. 

Anders dan bij de blanke zittingen in België worden in Frankrijk schootsvellen en andere regalia gedragen. De bijeenkomsten vinden telkens plaats in de grote tempel Arthur Groussier in de rue Cadet in Parijs (800 zitplaatsen), en staan enkel open voor vrijmetselaars. Afgelopen dinsdag was het de beurt aan Eva Joly van de Franse groenen aan de beurt om haar republikeinse idealen aan een toch niet onbelangrijke groep van kiezers of sympathisanten voor te stellen. Enkele weken geleden waren onder meer François Bayrou en François Hollande aan de beurt. Enkel Marine Le Pen is niet welkom. 

Of zittend president Sarkozy dit keer ook op zo een blanke zitting zal verschijnen is maar de vraag: tot nu toe heeft het Elysée niet op de uitnodiging geantwoord. Sarkozy zelf houdt meer van een andere formule: die van een groots banket met vertegenwoordigers van zoveel mogelijk obediënties, en niet alleen met het GODF. Deze aanpak bleek alvast in 2007, bij de vorige presidentsverkiezingen, erg succesvol te zijn - althans voor Sarkozy. 

Maar de andere obediënties vinden de voordrachtenreeks van het GODF, politiek gezien, toch een stap te ver. Vergelijkbare initiatieven worden bijvoorbeeld bij de 30.000 leden tellende Grootloge van Frankrijk als de Vrouwengrootloge van Frankrijk (13.000 leden) als ondenkbaar en onwensbaar geacht. En ook bij het GODF was ooit de - intussen lang vergeten - regel geldig om actieve politici in de loge niet aan het woord te laten in tijde van kiescampagnes. 

Wie de uiteenzetting van PS-presidentskandidaat Hollande eens wil bekijken kan dat doen via het videokanaal van het GODF. 
Zie ook het artikel bij Journal de Dimanche.