Freddy Mortier (2)

Trouwe lezers van dit blog herinneren zich vast dat ik enige tijd geleden een stukje postte over Freddy Mortier, die ei zo na het rectorschap van Gent aan zijn neus voorbij zag gaan. Daags voor de verkiezingsuitslag kreeg ik telefoon van een journalist van De Standaard met de vraag of Mortiers logelidmaatschap een rol zou kunnen spelen, en in welke mate 'de Loge' nog invloed kon laten gelden aan de UGent. Ik heb die vraag nogal minimaliserend beantwoord, en heb de journalist dan maar de tip gegeven om contact op te nemen met Etienne Vermeersch. Die zou daar ongetwijfeld ook wel een mening over hebben. 

Nu blijkt dat ik mijn mening ga moeten bijsturen. Het is dan misschien niet 'de Loge' als beïnvloedende factor, maar wel de reactie tegen de vermeende positie van vrijzinnigheid en vrijmetselarij die Mortier zijn verkiezing hebben gekost. 

Komend weekend reageert Mortier in een interview met De Morgen, maar een fragment ervan werd vandaag al op de website van de krant gezet. En het is trouwens wel degelijk 'Freddy' en niet 'Freddie'. 

DM WEEKENDKRANT Over tien dagen leidt een nieuwe rector de Universiteit Gent. En dat is niet Freddie Mortier, zoals zovelen en hijzelf hadden verwacht. Alsof Joe Biden nu president van de Verenigde Staten zou zijn, en Barack Obama zijn assistent. ''De Ideologische strijd aan de UGent is nooit zo erg geweest'', zegt hij in zijn eerste gesprek sinds zijn nederlaag bij de rectorverkiezingen.

Freddie Mortier: "Tijdens de verkiezing, een paar maanden geleden, dacht ik eerlijk gezegd dat ik het ging halen. Na de stemming lag mijn lot in handen van de raad van bestuur. De kiezers moesten ons met een tweederdemeerderheid nomineren en de bestuurders zouden ons aanstellen. Toen begon ik onraad te ruiken. Voordat ze gingen stemmen, heb ik snel de ideologieën van de raadsleden overlopen. En ik wist dat als iedereen zijn gezindte zou volgen, ik het zitten had."

De ideologische stammenstrijd aan de UGent is toch afgelopen, zei criminoloog Brice De Ruyver?
Mortier: "Dat is absoluut niet waar. Ideologie doet er aan onze universiteit verschrikkelijk veel toe. De strijd daarrond is nooit eerder zo erg geweest als nu. Als de kiezers zoals vroeger de eindbeslissing hadden gehad, was de uitslag anders geweest. En ik ben niet de enige die zo denkt, hoor.

"De bestuurders hebben zelf een reglement opgesteld, waarin staat dat ze rekening houden met ideologische evenwichten, gender en de universitaire disciplines. Zij hebben zich niet aan hun eigen regels gehouden. Sinds 24 jaar is er al geen rector meer voortgekomen uit de geesteswetenschappen. Maakt niets uit, hoor ik dan. Maar dat maakt wel veel uit voor de verdeling van middelen. Daar hielden ze allemaal geen rekening mee, ze keken alleen maar naar gender."

Maakte de raad van bestuur een politieke keuze? U staat bekend als zeer progressief.
"Er zat geen groot complot achter. De benoeming van De Paepe is ook niet politiek gemotiveerd. Wel is al sinds de Tweede Wereldoorlog aan de UGent rekening gehouden met een ideologische beurtrol. Dat is de enige manier om zo'n pluralistische universiteit als de onze gaande te houden. Zo geef je als beleid het teken dat de verschillende populaties gerespecteerd worden.

"Nu heeft een klein groepje, meestal externe, bestuurders dat evenwicht op de helling gezet. Ze hebben gestemd over de rectorbenoeming alsof het een of andere routineuze kwestie was. Dat zij beslisten, is eigenlijk onzinnig, maar die absurde procedure is veroorzaakt door het decreet van het Vlaams Parlement."

Het is de schuld van de parlementariërs dat u geen rector bent geworden?
"Je zou dat zo kunnen zeggen, al zie ik het niet zo. Toegegeven, ik heb het moeilijk gehad met de kwestie. Zeer moeilijk zelfs."

Hoe hebt u de nederlaag verwerkt?
"Toen ik thuiskwam, heb ik meteen een whiskey ingeschonken. En daarna nog een. (lacht) Daarna heb ik mij afgezonderd om te lezen en te schrijven. Het is niet gemakkelijk om te verteren, maar ik moest het verwerken en ik wilde reconstrueren hoe het zover had kunnen komen. Daarmee was ik wel even zoet. Het duurde een week voordat ik een antwoord had gevonden op mijn vragen."

Zegt u maar.
"Ach, laat ik zeggen dat ik er een zeker wantrouwen aan over heb gehouden jegens een aantal katholieke leden van de raad van bestuur."

U maakt er geen geheim van dat u vrijmetselaar bent. Dat is niet slim als je katholieke stemmen nodig hebt.
"De logekwestie viel niet bij iedereen even goed. Dat heeft mij zeker parten gespeeld. Toch heb ik absoluut geen spijt van mijn strategie. Vooraf zeiden collega's mij dat ik absoluut niet moest zeggen dat ik lid was van een loge. Maar vrijmetselaar zijn en het niet zeggen, is hypocriet. Sterker nog, de ledenlijsten zouden openbaar moeten worden gemaakt.

"Ook zou ik zogezegd te vaak extreme standpunten innemen. Euthanasie bepleiten voor minderjarigen, noemen we dat tegenwoordig al extreem? De Orde van Geneesheren, toch niet echt een progressief clubje, denkt hetzelfde als ik. Misschien wilden sommige bestuursleden een consensusfiguur met meer omfloerste ideeën dan de mijne. Ik vind dat een heel eigenaardige redenering. Van een rector verwacht je vastberadenheid. Diegene moet knopen kunnen doorhakken en leiderschap tonen."

Copyright De Morgen.