tentoonstelling Londen

In de Library and Museum of Freemasonry, verbonden aan de United Grand Lodge of England, loopt momenteel de gelegenheidstentoonstelling The Patriot Mason: Freemasonry in American society. De tentoonstelling focust op de invloed van de vrijmetselaars, met George Washington als de meest bekende, op de totstandkoming van de Verenigde Staten en gaat verder in op de invloed van het genootschap op de Amerikaanse samenleving sindsdien. De tentoonstelling loopt nog tot het einde van dit jaar. 

Freemason's Hall, Great Queen Street 60, Londen (Covent Garden). Open van maandag tot vrijdag van 10u tot 17u.

Het komt eraan

copyright Geert vanden Broeck

Over een aantal weken ligt Belgische politiek voor dummies in uw favoriete boekhandel. Bij gebrek aan een blog met dezelfde titel maak ik even van voorliggende gebruik om wat extra publiciteit te maken. 

J.Koppen, Belgische politiek voor dummies, Amsterdam, Pearson, 2011, ca.390 p., € 27,95. 

Inhoud:

Voorwoord door Herman De Croo, Minister van Staat.

Inleiding

Deel 1. België gemaakt en heruitgevonden.

Hoofdstuk 1. De uitvinding van de natie.

Hoofdstuk 2. Liberalen en katholieken: eeuwige ruziemakers.

Hoofdstuk 3. De Vlaamse Beweging. 

Hoofdstuk 4. Politiek in tijden van oorlog en vrede.

Hoofdstuk 5. Het einde van het unitaire België.

Hoofdstuk 6. De Staatshervormingen. 

Deel 2. De Belgische instellingen: uitzonderingen en regels.

Hoofdstuk 7. De federale overheid.

Hoofdstuk 8. Gemeenschappen en gewesten.

Hoofdstuk 9. Provincies.

Hoofdstuk 10. Gemeenten.

Hoofdstuk 11. Europese instellingen.

Deel 3. Politieke partijen.

Hoofdstuk 12. Partijen en politici.

Hoofdstuk 13. Vlaamse partijen.

Hoofdstuk 14. Franstalige partijen.

Deel 4. Instanties om rekening mee te houden.

Hoofdstuk 15. De rechterlijke macht.

Hoofdstuk 16. Werknemers en werkgevers.

Hoofdstuk 17. Levensbeschouwingen.

Deel 5. Het deel van de tientallen.

Hoofdstuk 18. Tien drukkingsgroepen en druktemakers.

Hoofdstuk 19. Tien staatsmannen.

Hoofdstuk 20. Tien gênante momenten.

Hoofdstuk 21. Tien vragen over getallen. 

Hoofdstuk 22. Tien toekomstvoorspellingen.

Bijlage A. Regeringen sinds 1980.

Bijlage B. Staatshoofden en politici.

Bijlage C. Lexicon. 

Aanslag Noorwegen

Nieuws over de vreselijke aanslagen in Noorwegen, twee dagen geleden, sijpelen nog maar mondjesmaat binnen, en voorlopig is er een verdachte die op het moment van dit schrijven gedeeltelijke bekentenissen heeft afgelegd. Enige omzichtigheid met deze blogpost is daarom geboden. Over de verdachte zelf komen verschillende omschrijvingen aan de oppervlakte: fundamenteel christen, nazi, hoogopgeleid en welstellend, moslimhater, extreem-rechts, nationalist en conservatief, wapenfanaat en vrijmetselaar. De Daily Mail publiceerde gisteren een artikel met (bijgewerkte) foto's van de verdachte, waaronder deze in maçonnieke regalia. Op de website van de Noorse Orde van Vrijmetselaren kondigt de Grootmeester aan eveneens deze geruchten te hebben opgevangen en, indien correct, volgt hieruit met onmiddellijke ingang de uitsluiting van de verdachte van de Orde. De Grootmeester drukt ook in shock te zijn over   afschuwelijke misdaad en distantieert zich, namens de Noorse vrijmetselarij, volledig van de verdachte en stelt zich met alle relevante informatie ter beschikking van de politie. Zoals al aangekondigd op de blog van Jiri Pragman bevordert de bewuste foto nu al volop het antimaçonniek complotdenken. Het gaat niet gemakkelijk zijn om hiertegen weerwerk te bieden, zeker niet omdat de publieke beeldvorming wat vrijmetselarij betreft hierdoor bepaald zal worden, net zoals het P2-schandaal  dat deed in de jaren '70.


Update 23u00: 
- De foto's, inclusief deze in regalia, staan nu ook op de site van De Standaard, zonder verdere uitleg evenwel.
- De motivatie van Anders Breivik staat weergegeven in het 1500 pagina's tellend manifest 2083, a European declaration of Independence, geschreven onder het pseudoniem Andrew Berwick.

Sint-Joriskruis

Een van de kruisen geassocieerd
met de tempeliers

Hij heeft het daarin vooral de islamisering van Europa en het marxisme - alles wat een beetje links is lijkt wel onder die benaming te vallen - en verwijst naar de tempeliers als iconen van verzet. De vrijmetselarij wordt een aantal keer vermeld, onder meer als hoeder van een cultureel erfgoed zonder daar verder op in te gaan en wanneer hij het heeft over de nazi-complottheorieën van de vrijmetselarij als zijnde zionistisch vult hij aan dat "Being a Free Mason myself I know that this is not only a false claim but actually quite ridiculous. The Freemasons is not in any way political (I wish the organisation was,believe me) and it is true that they have a positive view on Jews. However, this is from a Christian religious context, where solidarity to Jews and Israel is important. The Freemasons is a Christian only organisation and no Muslim or Jew could become a member even if they wanted to. There are no political bodies within the organisation nationally or internationally." Het klopt niet dat alleen christenen vrijmetselaar kunnen worden - dat standpunt werd al een eeuw geleden uitgeklaard. Dat hij het niet heeft over vrijzinnigen is enigszins normaal: irreguliere vrijmetselaars, zoals zowat iedereen in België, worden niet als dusdanig erkend door een reguliere instelling als de Noorse Orde van Vrijmetselaren. Verder schrijft hij dat hij dat hij als vrijmetselaar toegelaten werd tot de 4e en 5e graad (door hem foutief "rang" ("rank" in plaats van "degree" genoemd) werd toegelaten maar dat hij deze weigerde omwille van reisplannen. De Zweedse Ritus wordt in Noorwegen gebruikt, waar  na de eerste 3 graden van leerling, gezel en meester de 4e en 5e graad samen wordt toegekend als leerling en gezel van Sint-Andries. Daarna volgen nog 5 andere graden en een 11e eregraad. Opmerkelijk is wel dat het rode Sint-Joriskruis, algemeen gebruikt als het logo van de Scandinavische vrijmetselarij - in tegenstelling tot de bekende passer en winkelhaak - lijkt op het tempelierskruis dat de cover van het manifest siert. 
Het manifest is, snel diagonaal doorgenomen, praktisch onleesbaar en de passages die je wel kan doorworstelen zijn vol pseudo-filosofisch geklets, willekeurige interpretaties van de geschiedenis en vol van extreem-rechtse en haatdragende waanzin. De tempeliers waar Breivik trouwens naar verwijst zijn de zelf verzonnen The European Military Order and Criminal Tribunal (The PCCTS - Knights Templar) die expliciet als moordenaars van alles wat marxistisch en multicultureel betreft dienden te worden beschouwd. 
- Andere posts over Breivik als vrijmetselaar - en alle commentaren die dit veroorzaakt - zijn hier, hier en ook nog hier (alledrie geheel willekeurig samengebracht) te vinden. 

Update 25 juli, 17u30:

De Noorse Orde van Vrijmetselaren erkent dat Breivik lid was van de loge uit Oslo St. Olaus til de tre Söiler (sinds 2008), en dat deze gisteren officieel van lidmaatschap werd uitgesloten. Deze loge 'Sint Olav van de Drie Zuilen' is bijzonder groot (tot 1000 leden). Veel reactie van de Noorse loges valt er niet te verwachten omdat het nu zomerstop is en de zittingen pas over enkele weken opnieuw van start gaan. Wel wordt er benadrukt dat Breivik inderdaad enkel de 3e graad bezat, en dat zijn verwijzingen naar tempeliers en andere ridderorden niet maçonniek geïnspireerd zijn, want deze symboliek wordt pas vanaf de 8e graad  aangesneden. Onnodig te vermelden dat de Noorse vrijmetselarij meer dan geshockt is over deze vreselijke gebeurtenissen. 
Meer info over Breivik op deze link.


Update 26 juli, 14u00:
- Ondergetekende werd gisterenavond om half 7 geïnterviewd over dit thema door de Nederlandse Radio 1. Ook werd Max De Haan, een autoriteit op het vlak van de maçonnieke geschiedschrijving, uitvoerig geïnterviewd.
In een interview met een Zweedse krant wijst Andreas Önnerfors erop dat het manifest van Breivik meer linken legt naar de Klu Klux Klan dan naar de tempeliers of de vrijmetselaars. De organisatie van de 'neo-tempeliers', het zichzelf buiten wet en maatschappij plaatsen en de absolute rechtvaardiging van geweld en moord lijkt op meer dan een punt op de KKK. 


Update 26 juli, 21u30:
De Orde van Vrijmetselaren onder het Grootoosten der Nederlanden heeft, bij monde van Grootmeester Wim Meijer, publiek afstand genomen van alle associaties die her en der gemaakt worden tussen vrijmetselarij en terrorisme. Misschien klinkt dit wat sterk, maar kennelijk heeft een niet bij naam genoemde wetenschapper van de Universiteit Leiden deze  link gemaakt tijdens het NOS-journaal in prime-time. De verklaring staat op de website van het Grootoosten der Nederlanden. 

ICHF 2011 (1)

Sinds 2007 komt de fine fleur van het wetenschappelijk onderzoek naar vrijmetselarij om de twee jaar in congres samen. De twee eerste edities vonden plaats in Edinburgh, maar daar werd in 2009 al aangekondigd dat de volgende samenkomst waarschijnlijk in de George Washington Masonic National Memorial zou zijn, op een halfuurtje van Washington DC. Deze International Conference on the History of Freemasonry, kortweg ICHF, had in den beginne wel af te rekenen met een aantal kinderziektes: het programma was in 2007 veel te breed en had een te wisselvallige kwaliteit (een zeventigtal lezingen verspreid over een drietal parallelle sessies over twee en een halve dag), de kostprijs lag vrij hoog (over de 200 pond inschrijvingsgeld, inclusief voor sprekers) en soms leek het wel of ernstige wetenschappers in hetzelfde panel verzeild geraakten van de hobby-maçonologen die dachten dat ze ernstige wetenschappers waren. Omwille van die reden, en ook omwille van organisatorische argumenten, zouden er nooit acta worden gepubliceerd. Volgende keer beter dus. Akkoord, editie 2009 was beter gestructureerd: er was een young researchers-panel - waar jonge en minder jonge aanstormende doctorandi hun onderzoek kort konden presenteren -, de metselwacko's waren uit het programma geweerd, en er was meer structuur en samenhang aangebracht. Maar een aantal pijnpunten bleven: wie was bijvoorbeeld eindverantwoordelijke? Het Academic Committee van de ICHF bestaat uit zowat alle internationale studiecentra, inclusief mijn eigen FREE, en toenmalig directeur van het intussen opgedoekte Center for Research into Freemasonry and Fraternalisme Andreas Önnersfors had wel enige vinger in de programmatorische pap te brokken. Op het terrein echter wierp ook de curator van de Grootloge van Schotland als mede-organisator op, net als zijn collega uit Alexandria, om nog maar te zwijgen van het evenementenbureau dat het congres technisch organiseerde - en aan wie wij allen opnieuw een hoge inschrijving moesten betalen. Maar ja, we kregen ten minste toch een herdenkingspenning en een wisky-zakflesje als souvenir mee. En ook die mooie, neplederen congrestas. Die bij de tweede editie vervangen was door een stoffen. En bij de derde door een wegwerpzakje.

Franklin, niet meneer Printer.



Soit, over naar die derde editie, die plaats vond van vrijdag 27 tot zondag 29 mei. Laat ik het eerst hebben over Washington DC zelf. Edinburgh is een prachtige en aangename stad, maar de Royal Mile en het kasteel kennen alleen maar de Britten en de Schotland-adepten. Washington daarentegen, met de National Mall, het Witte Huis, het Capitool en tal van monumenten zijn wereldberoemd. Beetje bizar eigenlijk dat wij als niet-Amerikanen belangstelling hebben voor de Lincoln-memorial, of het Jefferson-monument, die belangrijk zijn voor de Amerikaanse geschiedenis maar totaal nutteloos zijn voor de Europese. OK, over Thomas Jefferson en pre-revolutionair Frankrijk valt misschien nog wel een en ander te vertellen. Maar goed, ondergetekende stapte na een vlucht van 9 uur, anderhalf uur aanschuiven aan de douane en een taxirit van nog eens een uur naar het hotel in de metro op zoek naar die monumenten. Het is allemaal natuurlijk wel indrukwekkend, hoewel ik eerlijkheidshalve moet toegeven dat ik het al als 16-jarige eens had meegemaakt.

 Opvallend dat de indrukken die ik toen had allemaal overeind zijn gebleven en enkel hier en daar werden aangevuld. Dat Washington een volledig nieuwe stad is bijvoorbeeld. Er lijkt geen verval te zijn. Er zijn ook, in de buurt van de National Mall, geen winkels of woonblokken. En als je vlak voor het Capitool staat valt het pas op hoezeer de koepel een kopie is van deze van de Sint-Pietersbasiliek en hoe nep het marmer wel lijkt. Amerikaanse overheidsgebouwen schijnen zowat allemaal op neo-classicisme en neo-barok te zijn geïnspireerd. Maar alle andere gebouwen zijn een allegaartje van stijlen. Beslist de moeite was het museum van de Native Americans: prachtige architectuur, indrukwekkende collectie en uitstekende weergave.



Het is eens iets anders dan Greet De Keyser 





Paradijs voor koperdieven.



 

Alma's Temple (Shriners) - staat ook in The Lost Symbol

Een voormalige vrijmetselaarstempel een paar blokken van het Witte Huis, nu het wel heel erg kleine museum voor vrouwelijke kunstenaars.

 De congreslocatie lag, zoals al gezegd, niet in Washington zelf maar even daarbuiten in Alexandria, gelegen in de staat Virginia. Met de metro ben je, net zoals in The Lost Symbol, snel van het centrum aan het George Washington Masonic National Memorial. Het in de jaren 1920-'30 opgetrokken gebouw is een vrije kopie van de vuurtoren van Alexandrië in antiek Egypte - Alexandria/Alexandrië, heeft u hem? Maar in werkelijk is het het meest bizarre en nutteloze gebouw dat ik ooit ben tegengekomen.

Er is een theater, een tweetal loges, een museum, een aantal polyvalente zalen die zowat allemaal een stand- of borstbeeld van George Washington plaats geven, en dan zwijg ik nog maar van de inhoud van de toren, waarvan de top honderd meter boven de grond uitsteekt. Kennelijk hebben zowel de vrijmetselaars als aanverwante, vooral in de Verenigde Staten actieve organisaties zoals de Tall Cedars of Lebanon en anderen, hun zeg gekregen in de bestemming van de verschillende verdiepingen. Je stapt de lift in en je komt eerst terecht in een decor van een Indiana Jonesfilm: een soort van tempel met fresco's die de Hiram-legende uitbeelden met in een van de wanden een nis met daarin een kopie van de Ark des Verbonds. Daarboven een Hebreeuwse spreuk. Of zoiets, wat de gids vertelde doodleuk dat het eigelijk nep-Hebreeuws is. Vooral leuk wanneer joodse bezoekers er zich het hoofd over breken om te achterhalen wat nu precies geschreven staat. In dezelfde ruimte ook een enorme collectie maçonnieke munten. Geldwisselaars in de tempel, kwam dat ook voor in Indiana Jones?

Bon, terug de lift in. Volgende halte: bibliotheek. Veel te warm om goed te zijn. Ooit van acclimatisering gehoord? De collectie is niet echt indrukwekkend. Akkoord, ze hebben de notulen van alle bijeenkomsten van alle Amerikaanse Grootloges, maar daar lig ik persoonlijk niet wakker van.

 Volgende stop: de crypte. Jawel, een crypte op zo ongeveer 70 meter hoogte. Opnieuw weer Babylonische muurschilderingen, laag plafond en aangepaste belichting, brrr... Die uitdrukking slaat dan vooral op het schrijn die de bezoeker wijst op de lichamelijke beschading die schotwonden kunnen veroorzaken.

Boven de crypte bevindt zich traditiegetrouw een kapel. En hier dus ook, speciaal voor de Knight Templars. Die waren vragende partij voor een gotisch-geïnspireerde ruimte. Spitsbogen waren er. En brandglas. En een harnas, om nog meer in de sfeer van de 13e eeuw te komen. Geen echt hoor, volgens de gids werd het ooit in een film gebruikt. Een van de broeders maakte na aanschaf wel de opmerking dat het om een renaissance-model ging. Niet echt gotisch dus. Daarom werd er een tweede harnas op de kop getikt van een kruisvaarder.

Dan de laatste stop: de troonzaal van Salomo. Beetje jammer dat het de kleinste ruimte was, zodat alles ook wat verkleind moest worden, inclusief de troon van Salomo, die nu een dwergenversie voorstelde. Van daar uit kon het uitkijkplatform worden betreden. Mooi uitzicht op Alexandria, de Potomacrivier en in de verte Washington.

The Simpsons

Een klassieker: in de Simpsons-aflevering Homer the Great (seizoen 6, 12) wil Homer Simpson toetreden tot het genootschap van de 'stonecutters'. Toetreding gaat gepaard met een inwijdingsritueel. Aan het einde van de ceremonie, wanneer de blinddoek is afgenomen, moet Homer als nieuw lid de eed van trouw afleggen: 'Ik zweer op dit perkament om nooit de geheimen van de steenhouwers te verklappen. Als ik dat wel doe, moge mijn buik opzwellen en mogen er nog maar 3 haren op mijn hoofd overblijven.' Daarna wordt voorgesteld om de eed te veranderen. 

Na afloop is er een broedermaal waar het clublied wordt gezongen: 'Wie beheerst de politiek? Wie is er tegen het metrisch systeem? Dat zijn wij! Dat zijn wij! Wie weet waar Atlantis ligt? Wie verbergt buitenaardse wezens? Dat zijn wij! Dat zijn wij! Wie ziet milieufanaten als idioten? Wie houdt de vrouwen erbuiten? Wie vervalst de Oscaruitreikingen? Dat zijn wij! Dat zijn wij!'

Canonbury 2011

Het wetenschappelijk onderzoek naar vrijmetselarij heeft al betere tijden gekend. Het Center for Research into Freemasonry and Fraternalism van de Universiteit van Sheffield werd vorig jaar gesloten, na het overlijden van Malcolm Davies werd de Leerstoel Vrijmetselarij aan de Rijksuniversiteit Leiden niet meer ingevuld en niemand lijkt te weten wat de toekomst daarvan zal brengen, de jaarlijkse studiedag aan de Sorbonne van Cécile Révauger gaat ook niet meer door en de tweejaarlijkse ICHF, einde mei in Alexandria, had meer weg van een gezellig maçonniek samenzijn dan van een echte academische conferentie. 

In deze tijden van onzekerheid blijft het Canonbury Masonic Research Center in Londen overeind staan. Maar ook daar zijn, zoals elders, financiële kwesties die achter de schermen meespelen. Hoe je het ook draait of keert: wetenschapsbeoefening op het vlak van humane wetenschappen, en zeker in zo een specifiek domein als het onze, is per definitie altijd verlieslatend. Vaak moet je hopen op de goodwill van de overheid of van mecenassen om zulke evenementen te kunnen laten doorgaan 

De jaarlijkse Canonbury Conference belooft in ieder geval weer veelbelovend te worden (en ik zeg dit niet alleen omdat ik er zelf aan zal deelnemen). Algemeen thema is dit jaar Freemasonry and Empire. Meer informatie is te vinden op de website, en het voorlopig programma ziet er als volgt uit:

CMRC conference 2011

Freemasonry and Empire

Friday 21 October

Evening film screening (for conference goers) at University College London. Dr Annamaria Motrescu of the Centre of South Asian Studies, University of Cambridge, will introduce a series of recently digitised amateur films depicting freemasons in an Imperial setting titled: Imperial masonic relations: freemasonry in amateur films. The evening will finish with a discussion and wine reception.

Saturday 22 October

Keynote: Freemasonry across Empires

Dr. Jessica Harland-Jacobs, Associate Professor, University of Florida

Empire, the craft, culture and the Anglophone Caribbean

Dr. Allison Ramsay, University of the West Indies, Barbados

Western ideology meets Eastern promise: an archival view of the masonic relationship between Umdat ul Umrah (future Nawab of the Carnatic) and the Prince of Wales (future King George IV), Grand Master

Susan Snell, Archivist, Library and Museum of Freemasonry, London

Freemasonry and the Indian Parsi Community: a late meeting on the level

Simon Deschamps, University of Bordeaux III

Uncharted masonic identities in British colonial amateur films, 1920 - 1940

Dr. Annamaria Motrescu, Centre of South Asian Studies, University of Cambridge

Keynote: Freemasonry and slavery in the British Empire

Professor Cécile Revauger, University of Bordeaux III

Russian freemasonry, imperial reform and utopianism in eighteenth and early nineteenth-century imperial Russia

Dr. Yuri Stoyanov, SOAS

Freemasonry in Egypt in the nineteenth and twentieth centuries

Karim Wissa, Diplomat

Muslim reformers and the British Empire: the masonic affiliations of Jamal ad-din al-afghani and Mohammed Abduh

Said Chaaya, L’Ecole Pratique des Hautes Etudes (EHPE), Paris

Freemasonry in the Congo, 1908-1914. Anti-masonic discourse of the Catholic missionaries

Jimmy Koppen, Free University of Brussels

Sunday 23 October

Keynote: Anglo-American masonic relations, 1840 - 1890

Dr. Jim Daniel, University of Sheffield

Iconography of the Imperial lodges

Mark Dennis, Curator, Library and Museum of Freemasonry, London

Setting the Empire in Stone: Richard, Earl Temple and the building of Stowe

Dr. Joan Coatu, Associate Professor, University of Waterloo

Eighteenth-century masonic halls and the British Empire

Harriet Sandvall, Library and Museum of Freemasonry, London

'An Emblem of the Unity of the Empire': freemasonry and the Imperial
Institute, South Kensington

Frank Albo, Peterhouse, University of Cambridge

Keynote: Curling with cannonballs: fratriotism and negotiation of identity in Europe

Professor Andrew Prescott, King’s College London

The ‘great masonic Empire’ of Napoleon Bonaparte and the construction of masonic identities in Europe (1800-1815)

Eric Saunier, University of Le Havre

Freemasonry and the central powersDr. Reinhard Markner, Berlin

Regimes of territoriality: overseas conflicts and inner-European relations, c.1870-1930

Dr. Joachim Berger, Institute of European History (IEG), Mainz