Recensie Vrijmetselarij (Erdtsieck)

Terwijl de Vlaamse boekenmarkt grotendeels beperkt blijft tot de vijf volumes van Van Brabant, zijn er Nederland verschillende titels beschikbaar die de lezer een inleiding tot filosofie en geschiedenis van de vrijmetselarij kunnen bezorgen. Ik heb mij onlangs eens goed laten gaan en heb in een Nederlandse online boekhandel een behoorlijke bestelling geplaatst. Met veel genoegen ben ik mijn nieuwe aanwinsten nu aan het doornemen. Eén van die boekjes is dat van G. Erdtsieck, met de kortdadige titel Vrijmetselarij. Het verscheen vorig jaar in de Serie Wegwijs van de Kampense uitgeverij Kok. De reeks heeft de bedoeling korte, maar degelijke introducties tot wereldgodsdiensten en (Nederlandse) religieuze en wijsgerige stromingen aan te bieden. Dat daar ook new age en wicca tussen zit moeten we er maar bijnemen. 
Ik ben in elk geval erg gecharmeerd van Erdtsiecks boekje. Het geeft zeer helder de belangrijkste kenmerken van het genootschap weer en baseert zich op de gekende werken uit de literatuur en is vooral schatplichtig aanVrijmetselarij in de Lage Landen van Ton Van de Sande. Ook pater Dierickx' De grote onbekende wordt regelmatig aangehaald, waarbij de auteur echter voorbij gaat aan de gedateerdheid van dit werk. Dierickx schreef het boek in de onmiddellijke nasleep van Vaticanum II, in de ijdele hoop dat de verzoening tussen Katholieke Kerk en vrijmetselarij nabij was. Dat was vóór kardinaal Ratzinger deze veronderstelling de kop indrukte. 
De klemtoon ligt wel op Nederland, wat linken naar België zeker niet uitsluit. Dit veroorzaakt wel een aantal onvolledigheden (bv. p.31: de auteur zegt dat de oprichting van GOB in 1833 de definitieve breuk met de Nederlandse vrijmetselarij is, zonder het toch wel belangrijk detail van het Gentse en orangistische Le Septentrion te vermelden) en historische uitschuivers (p.25: het Congres van Wenen van 1813 maakt van de Verenigde Nederlanden een koninkrijk; het Congres is pas in 1814, waarna Willem soeverein vorst wordt; koning wordt hij pas bij wijze van statement als Napoleon richting Waterloo oprukt.)
Het is aangenaam dat de auteur citaten en getuigenissen van broeders aanhaalt, en daarbij hun volle naam en werkplaats vernoemt. Zoiets zou in een Belgische publicatie ondenkbaar zijn. 

ERDTSIECK (G.). Vrijmetselarij. Kampen, Uitgeverij Kok, 2006, 112 p. + ill., €13,50.